Σαν σήμερα οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα ο Νίκος Μπελογιάννης
Του Σωτήρη Γ. Σιώκου*
Την Κυριακή, 8/4/2012 και ώρα 11 πμ., στο Μνημείο των εκτελεσθέντων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ (1941-1944 και 1947-1952), μέσα στον χώρο του νοσοκομείου «Σωτηρία», θα πραγματοποιηθεί συμβολική εκδήλωση προς τιμή των συντρόφων: Νίκου Μπελογιάννη, Δημήτρη Μπάτση, Νίκου Καλούμενου, Ηλία Αργυριάδη
Εκείνη την Κυριακή στις 30 Μάρτη 1952, ο Νίκος Μπελογιάννης και 3 ακόμη από τους 8 καταδικασμένους σε θάνατο (Ηλίας Αργυριάδης, Νίκος Καλούμενος, Δημήτρης Μπάτσης) έπεφταν νεκροί από τα βόλια του εκτελεστικού αποσπάσματος. Η εκτέλεση έγινε στον «συνήθη τόπο» των εκτελέσεων, πίσω από το νοσοκομείο «Σωτηρία», υπό το φως των προβολέων των στρατιωτικών αυτοκινήτων. Ήταν νύχτα, ώρα 4 και 10'. Σε λίγο θα ξημέρωνε και θύμιζε σκηνικό Γκόγια.
Ούτε οι Ναζί δεν έκαναν εκτελέσεις Κυριακή.
Οι νεκροί μεταφέρθηκαν στο Γ' Νεκροταφείο, όπου και θάφτηκαν, ενώ πλήθος κόσμου, μόλις πληροφορήθηκε τις εκτελέσεις, άρχισε να καταφθάνει στο Γ' Νεκροταφείο για να αποθέσει ένα κόκκινο γαρύφαλλο, φωνάζοντας συνθήματα κατά των δολοφόνων.
Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις.
Για το Τμήμα Πολιτισμού του Συνασπισμού είναι η δεύτερη συνάντηση Ιστορία - Πολιτισμού, μετά το αφιέρωμα στα κινηματογραφικά συνεργεία ΕΛΑΣ - ΔΣΕ και θα ακολουθήσουν και άλλες. Συνοπτικά παραθέτω του λόγους για τους οποίους αναλήφθηκε αυτή η πρωτοβουλία.
Α) Το μεγαλείο του Νίκου Μπελογιάννη να βάλει τα ιδανικά του πάνω από τη ζωή του και τη ζωή της οικογένειάς του, αποτελεί ένα συντριπτικό χτύπημα κατά των ιδεολόγων της ατομικότητας και όλου του συστήματος «αξιών», όπου στηρίζεται ο καπιταλισμός. Αποτελεί, επίσης, αυτή η θυσία και μια απάντηση στα θρησκευτικά δόγματα που κηρύσσουν την «άλλη ζωή».
Β) Οι παρακαταθήκες του Νίκου Μπελογιάννη, ενός ιδεολόγου κομμουνιστή, που πρέσβευε αυτά που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος, ότι «ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, η λευτεριά και η ομορφιά του κόσμου...», είναι επίκαιρες σήμερα, στην εποχή της δικτατορίας των αγορών, της εκποίησης του δημόσιου χώρου, αλλά και της εξάρτησης και υποτέλειας του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος. Στην απολογία του στη δεύτερη δίκη του, με τον ν.375/1936, ανέδειξε:
Την εξάρτηση της χώρας από την Αμερικανοκρατία,
Την ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών πηγών σε αντιπαράθεση με την κυρίαρχη πολιτική που βασιζόταν (όπως και σήμερα), στα παρασιτικά δεκανίκια των εξωτερικών δανείων.
Στις αδιάκοπες προσπάθειες για την πανεθνική, παλλαϊκή συσπείρωση στον αγώνα για τη ζωή, την ειρήνη, τη δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία.
Γ) Επίσης, μεγάλη επικαιρότητα έχει το έργο του Δημήτρη Μπάτση «Η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα», όχι γιατί οι εποχές είναι ίδιες, αλλά γιατί η άρχουσα τάξη της χώρας μας ποτέ δεν επέλεξε τον δρόμο της εθνικής ανεξαρτησίας και της αυτόνομης εθνικής ανάπτυξης, της παραγωγικής ανασυγκρότησης, πριν και μετά την ένταξη στην ΕΟΚ. Το έργο του Δημήτρη Μπάτση, που εκδόθηκε το 1947, περιέχει τρεις ενότητες:
Η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων
Το οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση
Εκβιομηχάνιση για βιωσιμότητα.
Όπως και το ειδικό κεφάλαιο ΙΙΙ «Η εξωτερική οικονομική πολιτική».
«Στο βιβλίο του, ο Δημήτρης Μπάτσης αναλύει και τεκμηριώνει με λεπτομέρειες (τεχνικές και οικονομικές) το σχέδιό του για την παραγωγική αυτοανάπτυξη.
Στο πρώτο μέρος, αναφέρεται στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας για τη δημιουργία ενεργειακής βάσης και βαριάς βιομηχανίας. Στο δεύτερο μέρος, παρουσιάζει το οικονομικό σχέδιο για τη δημιουργία και για την ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας. Στο τρίτο μέρος, τεκμηριώνει τη βιωσιμότητα του οικονομικού σχεδίου του, παραθέτοντας τους άξονες μιας συνολικής οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνει και την αξιοποίηση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας.
Ο Δημήτρης Μπάτσης, σε εποχές πολύ πιο δύσκολες από τη σημερινή, έδειξε τον δρόμο για τη διατύπωση ενός συγκροτημένου, εναλλακτικού σχεδίου για την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, προς όφελος των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου».
Όταν αναφερόμαστε στους Δημήτρη Μπάτση και Νίκο Μπελογιάννη, πρέπει να αναφερθούμε και στον Νίκο Κιτσίκη, πρύτανη του ΕΜΠ και γ.γ. της Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης Νεοελληνικών Προβλημάτων «Επιστήμη - Ανοικοδόμηση» (ΕΠΑΝ), που προλόγισε το βιβλίο και φιλοτέχνησε το φιλοσοφικό και επιστημονικό πορτρέτο του Δημήτρη Μπάτση. Είναι ενδιαφέρον να αναφερθεί, ότι η λογική για την οικονομία και συγκεκριμένα, τα μέτρα για την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας και για ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο, στη βάση των αναγκών της κοινωνίας και της προστασίας του περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, συναντά τη λογική του Δημήτρη Μπάτση διαχρονικά, όπως και τη λογική της Αριστεράς για το Σχέδιο Μάρσαλ (τότε) και όπως αυτή εξελίχθηκε απέναντι στα Μνημόνια και τις Δανειακές Συμβάσεις (σήμερα).
Δ) Ένας, επίσης, λόγος που επιλέξαμε αυτή την εκδήλωση, είναι η «Σωτηρία», το θεραπευτήριο που ιδρύθηκε το 1902 από την Ιερά Μονή Πετράκη και την Σοφία Ερρίκου Σλήμαν, τον τόπο μαρτυρίου των φθισικών, το πέρασμα από εκεί του Γιάννη Ρίτσου και άλλων πνευματικών ανθρώπων, την απελευθέρωση των 56 αγωνιστών της Ακροναυπλίας στις 7/4/1943, στελεχών και μελών του ΚΚΕ, η επιχείρηση, σημειωτέον, έγινε με τη βοήθεια πατριωτών χωροφυλάκων της φρουράς των κρατουμένων αγωνιστών της «Σωτηρίας», καθώς και αστυφυλάκων που ήταν στελέχη του ΕΛΑΣ Αθήνας. Το νοσοκομείο αυτό είναι συνώνυμο με την αλληλεγγύη στον χώρο της Δημόσιας Υγείας.
Ε) Η ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία τίμησε τον Νίκο Μπελογιάννη «δεόντως»: Ναζίμ Χικμέτ, Πάμπλο Νερούδα, Πωλ Ελυάρ, Αλέξης Πάρνης κ.ά. Όμως, ξεχωριστή συμβολή είναι αυτή του Γιάννη Ρίτσου, που με αφορμή την εκτέλεση, έγραψε, εξόριστος στον Άι Στράτη, στις 30 Μάρτη του 1952, τον «Άνθρωπο με το γαρύφαλλο». Ένα ποίημα επικό, που ανήκει στην ίδια ενότητα με τον «Επιτάφιο», τη «Ρωμιοσύνη», τις «Γειτονιές του Κόσμου», το «Υστερόγραφο της Δόξας», τον «Θρήνο του Μάη», τον «Μαύρο Άγιο», τα «Ημερολόγια Εξορίας», τον «Πέτρινο Χρόνο», την «Αρχιτεκτονική των δέντρων», «Άνθρωποι και Τοπία», «Μαντατοφόρες», «Αποχαιρετισμός».
Θα κλείσω με τους στίχους από τον «Άνθρωπο με το γαρύφαλλο», που ήταν η αφορμή για την επιλογή αυτής της εκδήλωσης:
«Θα φέρουμε την κληρονομιά σου στους ώμους μας, ως την πόρτα του ήλου, Μπελογιάννη».
Ημερομηνία δημοσίευσης: 06/04/2012 * Ο Σωτήρης Γ. Σιώκος είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ, υπεύθυνος Τμήματος Πολιτισμού
Την Κυριακή, 8/4/2012 και ώρα 11 πμ., στο Μνημείο των εκτελεσθέντων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ (1941-1944 και 1947-1952), μέσα στον χώρο του νοσοκομείου «Σωτηρία», θα πραγματοποιηθεί συμβολική εκδήλωση προς τιμή των συντρόφων: Νίκου Μπελογιάννη, Δημήτρη Μπάτση, Νίκου Καλούμενου, Ηλία Αργυριάδη
Εκείνη την Κυριακή στις 30 Μάρτη 1952, ο Νίκος Μπελογιάννης και 3 ακόμη από τους 8 καταδικασμένους σε θάνατο (Ηλίας Αργυριάδης, Νίκος Καλούμενος, Δημήτρης Μπάτσης) έπεφταν νεκροί από τα βόλια του εκτελεστικού αποσπάσματος. Η εκτέλεση έγινε στον «συνήθη τόπο» των εκτελέσεων, πίσω από το νοσοκομείο «Σωτηρία», υπό το φως των προβολέων των στρατιωτικών αυτοκινήτων. Ήταν νύχτα, ώρα 4 και 10'. Σε λίγο θα ξημέρωνε και θύμιζε σκηνικό Γκόγια.
Ούτε οι Ναζί δεν έκαναν εκτελέσεις Κυριακή.
Οι νεκροί μεταφέρθηκαν στο Γ' Νεκροταφείο, όπου και θάφτηκαν, ενώ πλήθος κόσμου, μόλις πληροφορήθηκε τις εκτελέσεις, άρχισε να καταφθάνει στο Γ' Νεκροταφείο για να αποθέσει ένα κόκκινο γαρύφαλλο, φωνάζοντας συνθήματα κατά των δολοφόνων.
Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις.
Για το Τμήμα Πολιτισμού του Συνασπισμού είναι η δεύτερη συνάντηση Ιστορία - Πολιτισμού, μετά το αφιέρωμα στα κινηματογραφικά συνεργεία ΕΛΑΣ - ΔΣΕ και θα ακολουθήσουν και άλλες. Συνοπτικά παραθέτω του λόγους για τους οποίους αναλήφθηκε αυτή η πρωτοβουλία.
Α) Το μεγαλείο του Νίκου Μπελογιάννη να βάλει τα ιδανικά του πάνω από τη ζωή του και τη ζωή της οικογένειάς του, αποτελεί ένα συντριπτικό χτύπημα κατά των ιδεολόγων της ατομικότητας και όλου του συστήματος «αξιών», όπου στηρίζεται ο καπιταλισμός. Αποτελεί, επίσης, αυτή η θυσία και μια απάντηση στα θρησκευτικά δόγματα που κηρύσσουν την «άλλη ζωή».
Β) Οι παρακαταθήκες του Νίκου Μπελογιάννη, ενός ιδεολόγου κομμουνιστή, που πρέσβευε αυτά που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος, ότι «ο κομμουνισμός είναι η νιότη του κόσμου, η λευτεριά και η ομορφιά του κόσμου...», είναι επίκαιρες σήμερα, στην εποχή της δικτατορίας των αγορών, της εκποίησης του δημόσιου χώρου, αλλά και της εξάρτησης και υποτέλειας του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος. Στην απολογία του στη δεύτερη δίκη του, με τον ν.375/1936, ανέδειξε:
Την εξάρτηση της χώρας από την Αμερικανοκρατία,
Την ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών πηγών σε αντιπαράθεση με την κυρίαρχη πολιτική που βασιζόταν (όπως και σήμερα), στα παρασιτικά δεκανίκια των εξωτερικών δανείων.
Στις αδιάκοπες προσπάθειες για την πανεθνική, παλλαϊκή συσπείρωση στον αγώνα για τη ζωή, την ειρήνη, τη δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία.
Γ) Επίσης, μεγάλη επικαιρότητα έχει το έργο του Δημήτρη Μπάτση «Η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα», όχι γιατί οι εποχές είναι ίδιες, αλλά γιατί η άρχουσα τάξη της χώρας μας ποτέ δεν επέλεξε τον δρόμο της εθνικής ανεξαρτησίας και της αυτόνομης εθνικής ανάπτυξης, της παραγωγικής ανασυγκρότησης, πριν και μετά την ένταξη στην ΕΟΚ. Το έργο του Δημήτρη Μπάτση, που εκδόθηκε το 1947, περιέχει τρεις ενότητες:
Η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων
Το οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση
Εκβιομηχάνιση για βιωσιμότητα.
Όπως και το ειδικό κεφάλαιο ΙΙΙ «Η εξωτερική οικονομική πολιτική».
«Στο βιβλίο του, ο Δημήτρης Μπάτσης αναλύει και τεκμηριώνει με λεπτομέρειες (τεχνικές και οικονομικές) το σχέδιό του για την παραγωγική αυτοανάπτυξη.
Στο πρώτο μέρος, αναφέρεται στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας για τη δημιουργία ενεργειακής βάσης και βαριάς βιομηχανίας. Στο δεύτερο μέρος, παρουσιάζει το οικονομικό σχέδιο για τη δημιουργία και για την ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας. Στο τρίτο μέρος, τεκμηριώνει τη βιωσιμότητα του οικονομικού σχεδίου του, παραθέτοντας τους άξονες μιας συνολικής οικονομικής πολιτικής που περιλαμβάνει και την αξιοποίηση της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας.
Ο Δημήτρης Μπάτσης, σε εποχές πολύ πιο δύσκολες από τη σημερινή, έδειξε τον δρόμο για τη διατύπωση ενός συγκροτημένου, εναλλακτικού σχεδίου για την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας, προς όφελος των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της πόλης και της υπαίθρου».
Όταν αναφερόμαστε στους Δημήτρη Μπάτση και Νίκο Μπελογιάννη, πρέπει να αναφερθούμε και στον Νίκο Κιτσίκη, πρύτανη του ΕΜΠ και γ.γ. της Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης Νεοελληνικών Προβλημάτων «Επιστήμη - Ανοικοδόμηση» (ΕΠΑΝ), που προλόγισε το βιβλίο και φιλοτέχνησε το φιλοσοφικό και επιστημονικό πορτρέτο του Δημήτρη Μπάτση. Είναι ενδιαφέρον να αναφερθεί, ότι η λογική για την οικονομία και συγκεκριμένα, τα μέτρα για την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας και για ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο, στη βάση των αναγκών της κοινωνίας και της προστασίας του περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, συναντά τη λογική του Δημήτρη Μπάτση διαχρονικά, όπως και τη λογική της Αριστεράς για το Σχέδιο Μάρσαλ (τότε) και όπως αυτή εξελίχθηκε απέναντι στα Μνημόνια και τις Δανειακές Συμβάσεις (σήμερα).
Δ) Ένας, επίσης, λόγος που επιλέξαμε αυτή την εκδήλωση, είναι η «Σωτηρία», το θεραπευτήριο που ιδρύθηκε το 1902 από την Ιερά Μονή Πετράκη και την Σοφία Ερρίκου Σλήμαν, τον τόπο μαρτυρίου των φθισικών, το πέρασμα από εκεί του Γιάννη Ρίτσου και άλλων πνευματικών ανθρώπων, την απελευθέρωση των 56 αγωνιστών της Ακροναυπλίας στις 7/4/1943, στελεχών και μελών του ΚΚΕ, η επιχείρηση, σημειωτέον, έγινε με τη βοήθεια πατριωτών χωροφυλάκων της φρουράς των κρατουμένων αγωνιστών της «Σωτηρίας», καθώς και αστυφυλάκων που ήταν στελέχη του ΕΛΑΣ Αθήνας. Το νοσοκομείο αυτό είναι συνώνυμο με την αλληλεγγύη στον χώρο της Δημόσιας Υγείας.
Ε) Η ελληνική και παγκόσμια λογοτεχνία τίμησε τον Νίκο Μπελογιάννη «δεόντως»: Ναζίμ Χικμέτ, Πάμπλο Νερούδα, Πωλ Ελυάρ, Αλέξης Πάρνης κ.ά. Όμως, ξεχωριστή συμβολή είναι αυτή του Γιάννη Ρίτσου, που με αφορμή την εκτέλεση, έγραψε, εξόριστος στον Άι Στράτη, στις 30 Μάρτη του 1952, τον «Άνθρωπο με το γαρύφαλλο». Ένα ποίημα επικό, που ανήκει στην ίδια ενότητα με τον «Επιτάφιο», τη «Ρωμιοσύνη», τις «Γειτονιές του Κόσμου», το «Υστερόγραφο της Δόξας», τον «Θρήνο του Μάη», τον «Μαύρο Άγιο», τα «Ημερολόγια Εξορίας», τον «Πέτρινο Χρόνο», την «Αρχιτεκτονική των δέντρων», «Άνθρωποι και Τοπία», «Μαντατοφόρες», «Αποχαιρετισμός».
Θα κλείσω με τους στίχους από τον «Άνθρωπο με το γαρύφαλλο», που ήταν η αφορμή για την επιλογή αυτής της εκδήλωσης:
«Θα φέρουμε την κληρονομιά σου στους ώμους μας, ως την πόρτα του ήλου, Μπελογιάννη».
Ημερομηνία δημοσίευσης: 06/04/2012 * Ο Σωτήρης Γ. Σιώκος είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ, υπεύθυνος Τμήματος Πολιτισμού
